هوش مصنوعی توانسته است سرعت ناوبری ربات حاضر در ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) را حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش دهد. این دستاورد نخستین نمایش عملی سامانه کنترل حرکت مبتنی بر یادگیری ماشین در مدار زمین است. این سیستم، در فضای تنگ و مملو از تجهیزات داخلی ایستگاه فضایی که الگوریتم‌های سنتی به‌دلیل محدودیت توان پردازشی کامپیوترها با دشواری در آن عمل می‌کنند، عملکردی کارآمد ارائه می‌دهد. ناسا این فناوری را در سطح TRL-5 تأیید کرده و این موضوع مسیر به‌کارگیری ربات‌های خودگردان را در مأموریت‌های آینده ماه و مریخ هموار می‌سازد.

رباتیک خودگردان در فضا

گروهی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد موفق شده‌اند پیشرفتی مهم در حوزه رباتیک فضایی رقم بزنند: ربات حاضر در ایستگاه فضایی بین‌المللی، با کمک هوش مصنوعی می‌تواند با سرعت بیشتری در محیط داخلی این مجموعه حرکت کند. این پیشرفت که با همکاری سامانه ربات پرنده ناسا موسوم به آستروبی (Astrobee) انجام شده، نخستین کاربرد کنترل حرکت مبتنی بر یادگیری ماشین در مدار را نشان می‌دهد. این موفقیت ثابت می‌کند ربات‌ها قادرند با بهره‌گیری از تجربیات پیشین، با ایمنی و کارایی بالاتری حرکت نمایند.

برای فضانوردانی که از ربات‌ها برای انجام کارهای روزمره استفاده می‌کنند، این پیشرفت چشم‌اندازی از آینده‌ای ارائه می‌دهد که در آن ماشین‌ها می‌توانند وظایف بیشتری را به‌صورت مستقل انجام دهند، به‌ویژه در محیط‌هایی که برای انسان بسیار خطرناک یا بیش از اندازه پیچیده‌اند.

چرا ناوبری در ایستگاه فضایی بین‌المللی بسیار دشوار است؟

فضای داخلی ایستگاه فضایی بین‌المللی به‌شدت شلوغ و فشرده است. دیواره‌ها با رک‌های آزمایشگاهی، لپ‌تاپ‌ها، سیم‌ها، دوربین‌ها و محفظه‌های نگه‌داری تجهیز شده‌اند. تصور کنید باید یک پهپاد را از میان راهرویی باریک و پوشیده از تجهیزات هدایت کنید و سپس آن پهپاد را در شرایط ریزگرانش قرار دهید؛ این همان چالشی است که ربات آستروبی با آن روبه‌رو است.

الگوریتم‌های مسیریابی سنتی که روی زمین استفاده می‌شوند به توان پردازشی زیادی نیاز دارند، در حالی‌ که رایانه‌های پرواز قابل‌استفاده در فضا بسیار کم‌قدرت‌ترند. علاوه بر این، اختلالات پیش‌بینی‌نشده‌ای مانند جریان هوا از دریچه‌های تهویه یا جابه‌جایی اعضای خدمه می‌تواند ناوبری ایمن را دشوارتر سازد.

روش هوش مصنوعی و چگونگی افزایش سرعت ناوبری

برای غلبه بر این مشکلات، تیم تحقیقاتی یک مدل یادگیری ماشین را با هزاران مسیر از پیش تعریف‌شده در داخل ایستگاه فضایی آموزش دادند. بدین ترتیب، سیستم می‌تواند یک «آغاز گرم» تولید کند؛ یعنی پیش‌بینی اولیه‌ای از مسیر مناسب برای ربات پیش از آن‌که الگوریتم به‌طور کامل اجرا شود داشته باشد.

این رویکرد ترکیبی، تمامی محدودیت‌های ایمنی ناسا را حفظ می‌کند و در عین حال سرعت برنامه‌ریزی مسیر را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. در دشوارترین موقعیت‌ها مانند گذر از بخش‌های بسیار تنگ یا مسیرهایی که نیازمند چرخش‌های پیچیده هستند، روش مبتنی بر هوش مصنوعی توانسته است سرعت عملکرد را ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش دهد.

در شرایطی که روش سنتی باید به‌کندی مسیر عبور از میان دو تجهیز نصب‌شده مقابل یکدیگر را محاسبه نماید، روش مبتنی بر هوش مصنوعی با تکیه بر مسیرهای مشابه گذشته، یک طرح اولیه ارائه می‌دهد و محاسبات را در زمانی نزدیک به نصف تکمیل می‌کند.

آزمون‌های زمینی و آزمایش‌های مداری

پیش از ارسال این سامانه به ایستگاه فضایی بین‌المللی، آزمایش‌های زمینی آن روی میز هوای شبیه‌ساز ریزگرانش در مرکز پژوهشی Ames ناسا انجام شد. پس از قرار گرفتن در مدار، فضانوردانی از جمله سونیـتا ویلیامز تنها در مرحله آماده‌سازی کمک کردند و تمامی عملیات اصلی از زمین هدایت شد؛ بطوریکه فرمان‌ها ابتدا از دانشگاه استنفورد به مرکز فضایی جانسون ناسا و سپس به ایستگاه فضایی ارسال می‌گردید.

هر یک از ۱۸ مسیر آزمایشی دو بار اجرا شد: یک بار با آغاز سرد سنتی و یک بار با آغاز گرم مبتنی بر هوش مصنوعی. نتایج در تمام موارد یکسان بود و بیشترین میزان افزایش سرعت در بخش‌های فشرده و شلوغ ایستگاه مشاهده گردید.

تأیید ناسا و کاربردهای آینده

این فناوری اکنون به سطح آمادگی فناوری ۵ (TRL-5) رسیده؛ یعنی کارکرد آن در محیط عملیاتی واقعی تأیید شده است. این سطح از اعتبار، ریسک پروژه‌های آینده‌ای را که به ربات‌های خودگردان متکی هستند، به‌شدت کاهش می‌دهد.

تیم تحقیقاتی قصد دارد مدل‌های پیشرفته‌تری را ادغام کند؛ مدل‌هایی مشابه سامانه‌های مورد استفاده در خودروهای خودران و مدل‌های زبانی بزرگ نظیر ChatGPT، تا ربات‌هایی ساخته شوند که بتوانند با توانایی استدلال، برنامه‌ریزی و اکتشاف بهتری عمل کنند.

در مأموریت‌های آینده ماه و مریخ که تأخیرهای ارتباطی امکان کنترل مستقیم را محدود می‌کند، چنین خودمختاری حیاتی است. ربات‌ها در آینده نزدیک می‌توانند غارها را نقشه‌برداری کرده، محل‌های فرود را شناسایی نمایند یا به فضانوردان در زیستگاه‌هایی که میلیون‌ها کیلومتر از زمین فاصله دارند کمک کنند؛ آن‌هم بر پایه فناوری هوش مصنوعی که اکنون در ایستگاه فضایی بین‌المللی آزمایش و تثبیت شده است.

کمپانی iFixit که به عنوان مرجع جهانی ابزارهای تعمیر، راهنماهای گام به گام و کالبدشکافی دستگاه‌های الکترونیکی شناخته می‌شود، از محصول جدید خود به نام FixBot رونمایی کرد. دستیار هوش مصنوعی iFixit قرار است عیب‌یابی و انجام تعمیرات توسط کاربران عادی را آسان‌تر و سریع‌تر از هر زمان دیگری کند.

خلاصه و نکات کلیدی

🔹محصول جدید: معرفی FixBot، یک دستیار تعمیر مبتنی بر هوش مصنوعی توسط شرکت iFixit.
🔹پایه دانش: این دستیار از طریق هوش مصنوعی به بانک اطلاعاتی ۲۰ ساله iFixit دسترسی پیدا می‌کند که بیش از ۷۲,۰۰۰ محصول را پوشش می‌دهد.
🔹نحوه کارکرد: قابلیت عیب‌یابی از طریق توضیح شفاهی یا کتبی مشکل و همچنین دریافت عکس.
🔹مدل قیمت‌گذاری: عرضه در دو نسخه رایگان و اشتراکی پولی (که در حال حاضر به صورت آزمایشی رایگان است).
🔹مزیت نسخه پولی: دسترسی به راهنمای گام به گام صوتی و تشخیص بصری.

FixBot، دستیار هوش مصنوعی iFixit چگونه کار می‌کند؟

iFixit می‌گوید که FixBot طراحی شده تا به شما کمک کند عیب دستگاه خود را تشخیص داده و فرآیند تعمیر را آغاز کنید. عملکرد این دستیار بسیار شهودی است:

مشکل دستگاه (مانند: “صفحه نمایش لپ‌تاپم روشن نمی‌شود”) را به صورت شفاهی یا کتبی توضیح دهید.
عکس‌هایی از مشکل یا قطعات آسیب‌دیده بگیرید.
FixBot با استفاده از هوش مصنوعی، علت را تشخیص داده و شما را در مراحل تعمیر راهنمایی می‌کند.

این سیستم با دسترسی فوری به «بزرگ‌ترین مجموعه راه‌حل‌های تعمیر دنیا» که طی بیش از ۲۰ سال توسط کارشناسان iFixit جمع‌آوری شده، می‌تواند نمودارهای بصری، راهنماهای حرفه‌ای و نکات تخصصی عیب‌یابی را به سرعت در اختیار کاربر قرار دهد.

شما می‌توانید از طریق این لینک، دستیار هوش مصنوعی FixBot را امتحان کنید.

دستیار تعمیرات FixBot

اشتراک پولی در مقابل نسخه رایگان: راهنمای گام به گام صوتی

iFixit برای استفاده از FixBot دو گزینه رایگان و پولی در نظر گرفته است، هرچند که نسخه رایگان قابلیت‌های بسیار محدودی دارد. برای دسترسی به امکانات پیشرفته زیر، به نسخه پولی نیاز خواهید داشت:

راهنمای گام به گام صوتی: این ویژگی به شما اجازه می‌دهد در حین تعمیر، بدون نیاز به لمس کردن صفحه، از طریق دستورات صوتی مراحل را دنبال کنید.
تشخیص تصویری و صوتی: سیستم‌های عیب‌یابی بصری و صوتی پیشرفته.
راهنمایی بدون نیاز به دست (Hands-free Guidance): بهترین ویژگی برای زمانی که دستان شما مشغول کار با پیچ‌گوشتی است.

مطابق با گزارش منبع، اگرچه قیمت نهایی اشتراک ماهانه یا سالانه هنوز اعلام نشده، اما iFixit برای یک دوره محدود، استفاده از سطح اشتراکی FixBot را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داده است.

رساندن دانش تخصصی تعمیر به دست مصرف‌کنندگان عادی در سرتاسر جهان

کمپانی iFixit پیشینه‌ای قوی در حمایت از حق تعمیر دارد. این شرکت با پوشش بیش از ۷۲,۰۰۰ محصول مختلف از آیفون گرفته تا موتورسیکلت، ادعا می‌کند به مشتریان خود کمک کرده تا بیش از ۱۰۰ میلیون تعمیر موفق انجام دهند. عرضه دستیار هوش مصنوعی FixBot گامی بزرگ در راستای تسهیل هرچه بیشتر این تعمیرات و رساندن دانش تخصصی به دست مصرف‌کنندگان عادی در سرتاسر جهان است.

دستیار هوش مصنوعی iFixit با استفاده از پایگاه داده عظیم این شرکت و قابلیت پردازش زبان طبیعی، عیب‌یابی را از یک فرآیند پیچیده به یک فرآیند سریع و قابل دسترس تبدیل می‌کند.

کالبدشکافی آیفون ۱۷ پرو توسط iFixit: محفظه بخار پیشرفته، مشکل خراشیدگی و پسرفت در تعمیرپذیری

این ابزار جدید می‌تواند تعمیرات را برای میلیون‌ها کاربر به یک واقعیت ساده و عملی تبدیل کند و نیاز به مراجعه به مراکز خدماتی را به حداقل برساند. نظر شما چیست؟

بفرست برای دوستات

سال‌هاست انسان‌ها با یکی از سخت‌ترین و طاقت‌فرساترین کارهای حوزه لجستیک یعنی تخلیه کانتینرها و کامیون‌های پر از جعبه‌های سنگین دست و پنجه نرم می‌کنند. این کار تکراری، خسته‌کننده و پرخطر است و آسیب‌های جسمی زیادی به کارگران وارد می‌کند، اما اکنون ربات‌ها وارد میدان شده‌اند؛ شرکت پیکل روبات با استفاده از ربات‌های تک‌دست مجهز به هوش مصنوعی مولد توانسته فرآیند تخلیه کامیون‌ها را به‌طور خودکار انجام داده و جعبه‌هایی تا وزن ۳۰ کیلوگرم را بلند کرده و روی نوار نقاله قرار دهند.

این ربات‌ها هم‌اکنون در شرکت‌های بزرگی مانند UPS، ریوبی تولز و یوسن لاجیستیک به کار گرفته شده‌اند و توانسته‌اند فشار جسمی طاقت‌فرسای تخلیه بار را از دوش کارگران انسانی بردارند. شرکت پیکل روبات توسط فارغ‌التحصیلان MIT یعنی ای‌جی مایر (AJ Meyer)، آریانا آیزنستاین (Ariana Eisenstein) و دن پالوسکا (Dan Paluska) پایه‌گذاری شد. این ربات‌ها ترکیبی از هوش مصنوعی مولد، الگوریتم‌های یادگیری ماشین، حسگرهای پیشرفته، دوربین‌های دقیق و نرم‌افزارهای بینایی ماشین را به کار می‌گیرند. همین ترکیب باعث می‌شود ربات‌ها از همان روز نخست بتوانند در محیط‌های جدید انبار فعالیت کنند و با گذشت زمان عملکرد خود را به‌طور مستمر ارتقا دهند.

بخش قابل توجهی از سخت‌افزار این سیستم توسط شرکای صنعتی باسابقه تامین می‌شود، از جمله بازوی رباتیک سبزرنگی که معمولاً در خطوط تولید خودرو دیده می‌شود و اکنون در این پروژه نقشی کلیدی ایفا می‌کند.

برند واربی پارکر روز دوشنبه اعلام کرد که عینک هوشمند مجهز به هوش مصنوعی این شرکت که با همکاری گوگل ساخته شده است، در سال ۲۰۲۶ عرضه خواهد شد. این اقدام، چالشی بزرگ برای اپل و متا خواهد بود.

گوگل با ساخت عینک‌های هوشمند سبک و مجهز به هوش مصنوعی، یک حرکت جاه‌طلبانه دیگر در حوزه واقعیت افزوده شروع کرده است. همکاری این شرکت با برند واربی پارکر که در جریان نمایشگاه The Android Show | XR Edition اعلام گردید، واضح‌ترین نشانه‌ای است که ثابت می‌کند گوگل قصد دارد وارد بازاری شود که توسط متا و اپل قبضه شده است. این همچنین اولین باری است که هر دو شرکت به زمان‌بندی عرضه متعهد شده‌اند و سال ۲۰۲۶ را به عنوان سال رونمایی اولین دستگاه تعیین کرده‌اند.

این همکاری ابتدا اوایل سال جاری افشا شد، اما تا کنون هیچ یک از دو شرکت زمان دقیق ورود عینک‌ها به بازار را تأیید نکرده بودند. این اقدام در شرایطی انجام می‌شود که رقابت در حوزه رایانش گجت‌های پوشیدنی شدت گرفته است. متا توسعه هدست‌های واقعیت ترکیبی کوئست و عینک‌های هوشمند ری-بن را تسریع کرده، در حالی که اپل هدست پریمیوم ویژن پرو را معرفی کرده و در حوزه رایانش فضایی پیشرفته جایگاهی برای خود ایجاد کرده است.

رقبا جایگاه خود را ارتقا می‌دهند

گوگل که پس از کنار گذاشتن پروژه اولیه Glass تقریباً یک دهه از فضای مصرفی عینک‌های هوشمند فاصله داشت، اکنون ادغام هوش مصنوعی را به عنوان دستاوردی می‌بیند که می‌تواند عینک‌های هوشمند را به جریان اصلی تبدیل کند.

این شرکت به شدت روی همکاری‌های دوجانبه تکیه دارد، از جمله با سامسونگ و برند لوکس عینک Gentle Monster، تا فناوری را با سبک زندگی روزمره ترکیب کند. شرکت واربی پارکر می‌گوید هدف ایجاد عینکی است که مردم واقعاً بخواهند تمام روز آن را بپوشند.

این برند، دستگاه آینده خود را سبک و مجهز به هوش مصنوعی توصیف کرده اما هیچ جزئیاتی درباره قیمت، عمر باتری یا شیوه توزیع ارائه نکرده است. اعلامیه گوگل، اطلاعات بیشتری ارائه می‌دهد. این شرکت می‌گوید ابتکار جدید در دو دسته عینک نسل بعد قرار می‌گیرد: عینک‌های هوش مصنوعی که به عنوان دستیارهای هوشمند بدون صفحه نمایش با بلندگو، میکروفون و دوربین عمل می‌کنند؛ و عینک‌های نمایشگر هوش مصنوعی که دارای صفحه‌نمایش داخل عدسی هستند و دسترسی خصوصی و بدون دخالت دست به مسیریابی، ترجمه‌ها و سایر اطلاعات لحظه‌ای فراهم می‌کنند.

عینک‌های هوش مصنوعی روزمره

در قلب این پلتفرم، مدل هوش مصنوعی جمینی گوگل قرار دارد که از طریق اکوسیستم اندروید XR یکپارچه شده است. شرکت‌ها می‌گویند این ویژگی امکان تعامل چندحالتی را فراهم می‌کند؛ به این معنا که عینک‌ها می‌توانند ببینند، بشنوند، زمینه را درک کنند و به صورت طبیعی پاسخ دهند. هدف، پر کردن فاصله بین هدست‌های حجیم و دستگاه‌های پوشیدنی عمومی است و ارائه دستیار هوش مصنوعی که در زندگی روزمره قابل استفاده باشد.

گوگل تأکید کرده که شرکای آن به همان اندازه که به توان محاسباتی اهمیت می‌دهند، به سبک و راحتی نیز توجه دارند. این شرکت در پست وبلاگ خود اعلام کرده که با سامسونگ، Gentle Monster و واربی پارکر همکاری می‌کند تا عینک‌های سبک و شیک بسازد.
این تلاش تازه، همچنین نشان‌دهنده بلندپروازی گسترده‌تر گوگل برای بازپس‌گیری جایگاه خود در صنعتی است که رقبا به سرعت پیشرفت کرده‌اند.

متا، به عنوان نمونه، به طور جدی روی افزایش قابلیت عینک‌های هوشمند ری-بن سرمایه‌گذاری کرده، در حالی که ویژن پرو اپل درهای تجربه‌های پیشرفته رایانش فضایی پرمیوم را باز کرده است. با این حال، رویکرد گوگل مسیر میانه‌ای را دنبال می‌کند. این غول فناوری قصد دارد عینک‌های هوشمند با هوش بالا بسازد بدون آنکه حجم، اصطکاک یا دیده‌شدن هدست‌های XR را همراه داشته باشد.

اگر عرضه در سال ۲۰۲۶ مطابق برنامه پیش برود، می‌تواند جدی‌ترین بازگشت گوگل به حوزه واقعیت افزوده از زمان Glass باشد.

شرکت گوگل اعلام کرده است که سرویس هوش مصنوعی جمینی در آینده نزدیک بدون تبلیغات باقی خواهد ماند. با این حال، این شرکت احتمال اضافه شدن تبلیغات در آینده را به‌طور کامل رد نکرده است. در روزهای اخیر گزارش‌هایی منتشر شده بود که ادعا می‌کرد گوگل قصد دارد تبلیغات را وارد تجربه کاربری جمینی کند، اما این شرکت به‌طور رسمی این خبرها را تکذیب کرده است.

گوگل گزارش تازه‌ای را که ادعا می‌کرد این شرکت در حال آماده‌سازی برای اضافه کردن تبلیغات به جمینی بوده، تکذیب نموده است. طبق گزارش منتشرشده در Adweek، گوگل در حال مذاکره فعال با مشتریان تبلیغاتی برای آوردن تبلیغات به محیط جمینی بوده است. دو مشتری تبلیغاتی به این رسانه گفته‌اند که این جای‌گذاری‌ها برای عرضه در سال ۲۰۲۶ هدف‌گذاری شده‌اند. با این حال، گوگل به‌شدت این ادعاها را رد و اعلام کرده هیچ برنامه‌ای برای پر کردن جمینی با تبلیغات ندارد.

دن تیلور (Dan Taylor)، معاون بخش تبلیغات جهانی گوگل، این گزارش را نادرست خوانده و تأکید کرده که «این خبر بر اساس منابع ناشناس و بی‌اطلاع منتشر شده که ادعاهای نادرست مطرح کرده‌اند.» او در شبکه اجتماعی X اعلام کرد که در اپلیکیشن جمینی هیچ تبلیغی وجود نداشته و شرکت «هیچ برنامه‌ای برای تغییر این وضعیت ندارد.»

انتشار گزارش‌هایی درباره احتمال ورود تبلیغات به جمینی درست در زمانی صورت گرفته که رقیب آن، ChatGPT نیز ظاهراً در حال بررسی همین موضوع است. کدهای تازه کشف‌شده نشان می‌دهند که احتمالاً تبلیغات به ChatGPT اضافه خواهند شد و در این کدها به عباراتی مانند «search ad»، «ad features» و «bazaar content» اشاره شده است.

از سوی دیگر، گوگل پیش‌تر نشان داده که در زمینه آزمایش تبلیغات در محصولات هوش مصنوعی خود محتاط نیست. این شرکت اخیراً تأیید کرده که در حالت هوش مصنوعی جست‌وجوی گوگل (Search AI Mode) تبلیغات آزمایشی نمایش داده می‌شوند؛ جایی که نتایج اسپانسری در کنار پاسخ‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی قرار می‌گیرند.

در حالی که گوگل اعلام کرده فعلاً هیچ برنامه‌ای برای آوردن تبلیغات به جمینی ندارد، اما این احتمال را به‌طور کامل رد نکرده است. از آنجا که تبلیغات بخش عمده درآمد گوگل را تشکیل می‌دهند، تعجب‌آور نخواهد بود اگر این شرکت در آینده امکان نمایش تبلیغات در جمینی را نیز بررسی کند.

شرکت گوگل به‌عنوان زیرمجموعه اصلی آلفابت، در تازه‌ترین گزارش‌های مالی خود نشان داده که همچنان بخش عمده درآمدش از تبلیغات به‌دست می‌آید، اما در کنار آن، سرویس‌های ابری، اشتراک‌ها، فروش سخت‌افزار و خدمات پلتفرمی نیز سهم قابل توجهی پیدا کرده‌اند. این ترکیب درآمدی تصویری روشن از تلاش گوگل برای کاهش وابستگی به تبلیغات و حرکت به سمت مدل‌های پایدارتر و متنوع‌تر ارائه می‌دهد.

بر اساس داده‌های منتشرشده در گزارش‌های رسمی آلفابت و تحلیل‌های منابع مالی معتبر، درآمد گوگل از چند بخش اصلی تأمین می‌شود و هر یک از این بخش‌ها نقشی کلیدی در شکل‌گیری مدل اقتصادی این شرکت دارند. نخستین و بزرگ‌ترین بخش تبلیغات جست‌وجو است که همچنان بیشترین سهم را در درآمد سالانه دارد و موتور اصلی سودآوری شرکت محسوب می‌شود. این بخش به‌واسطه گستردگی کاربران موتور جست‌وجوی گوگل و حجم بالای درخواست‌های روزانه، توانسته جایگاه خود را به‌عنوان ستون اصلی درآمدی تثبیت کند و به‌طور مداوم جریان نقدی عظیمی را برای شرکت فراهم آورد.

پس از آن، تبلیغات یوتیوب قرار دارد که با توجه به رشد بی‌وقفه مصرف محتوای ویدیویی و افزایش تعداد تولیدکنندگان محتوا، به یکی از منابع پایدار و قابل اتکای درآمدی تبدیل شده است. یوتیوب با جذب مخاطبان جهانی و ارائه انواع فرمت‌های تبلیغاتی، توانسته سهم قابل توجهی در سبد درآمدی گوگل داشته باشد.

شبکه تبلیغاتی گوگل نیز بخش دیگری از درآمد را تشکیل می‌دهد؛ این شبکه شامل تبلیغات در وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های شریک گوگل است و به‌طور مستقیم از طریق سرویس‌هایی مانند AdSense و AdMob مدیریت می‌شود. این بخش با ایجاد ارتباط میان کسب‌وکارها و کاربران، به توسعه اکوسیستم تبلیغاتی گوگل کمک کرده و جریان درآمدی متنوعی را شکل داده است.

در کنار تبلیغات، گوگل بخش قابل توجهی از درآمد خود را از فروش اشتراک‌ها، پلتفرم‌ها و دستگاه‌ها به‌دست می‌آورد. این بخش شامل سرویس‌های اشتراکی مانند گوگل وان، خریدهای کاربران از گوگل‌پلی و همچنین فروش سخت‌افزارهایی نظیر گوشی‌های پیکسل و دستگاه‌های نست (Nest) است. این منابع درآمدی علاوه بر ایجاد جریان مالی پایدار، به تقویت حضور گوگل در بازار سخت‌افزار و خدمات مصرفی کمک کرده‌اند و نشان می‌دهند که شرکت به‌دنبال گسترش دامنه فعالیت‌های خود فراتر از تبلیغات است.

بخش دیگر، گوگل کلود است که با ارائه خدمات ذخیره‌سازی، پردازش داده و ابزارهای هوش مصنوعی به شرکت‌ها و سازمان‌ها، رشد چشمگیری داشته و به یکی از سریع‌ترین منابع درآمدی گوگل تبدیل شده است. این بخش با جذب مشتریان سازمانی و ارائه راهکارهای نوین مبتنی بر هوش مصنوعی، توانسته جایگاه خود را در بازار جهانی تثبیت کند و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های توسعه آینده گوگل مطرح شود.

علاوه بر این، درآمدهای پراکنده و کوچک‌تری نیز از سایر بخش‌ها به‌دست می‌آید که در مجموع سهم اندکی دارند اما همچنان در ترکیب کلی درآمدی شرکت ثبت می‌شوند و نشان‌دهنده تلاش گوگل برای ایجاد تنوع در منابع مالی است.

در پایان باید گفت مجموع درآمد گوگل در آخرین گزارش‌های مالی منتشرشده، بیش از ۳۸۵ میلیارد دلار برآورد شده است. این رقم حاصل ترکیب همه منابع درآمدی از تبلیغات جست‌وجو، یوتیوب، شبکه تبلیغاتی، اشتراک‌ها و دستگاه‌ها، گوگل کلود و سایر بخش‌هاست. داده‌های رسمی آلفابت و تحلیل‌های منتشرشده در منابع معتبر مالی مانند FourWeekMBA و گزارش‌های تحلیلی نشان می‌دهند که اگرچه تبلیغات همچنان ستون اصلی درآمدی گوگل است، اما سهم بخش‌های غیرتبلیغاتی در حال افزایش بوده و آینده‌ای متنوع‌تر برای این شرکت ترسیم می‌کند. این روند نشان می‌دهد گوگل در مسیر تبدیل شدن به شرکتی با مدل درآمدی چندوجهی قرار گرفته است؛ مدلی که می‌تواند در برابر تغییرات بازار و تحولات فناوری مقاومت بیشتری داشته باشد و پایداری بلندمدت را برای این غول فناوری تضمین کند.

وان پلاس درحال‌حاضر با یک جنجال قابل‌توجه روبه‌رو است؛ کاربران گزارش داده‌اند که ویژگی‌های هوش مصنوعی این شرکت، مانند دستیار AI Writer، درحال سانسور سیاسی محتوا، به‌ویژه موضوعات حساس برای دولت چین، است. اکنون، وان پلاس با بیان اینکه مشکلات مربوط به «سانسور سیاسی چین» در هوش مصنوعی وان پلاس به‌دلیل «ناسازگاری‌های فنی» بوده، درحال رسیدگی به این وضعیت است و این شرکت را به غیرفعال کردن موقت ویژگی AI Writer در تمام دستگاه‌های خود وادار کرده است.

خلاصه و نکات کلیدی

🔹 کاربران گزارش دادند که هوش مصنوعی وان پلاس از تولید محتوا درمورد موضوعات سیاسی حساس مانند دالایی لاما و تایوان خودداری می‌کند.
🔹 وان پلاس در پاسخ، این مشکل را به «ناسازگاری‌های فنی» نسبت داده و ویژگی AI Writer را به‌طور موقت غیرفعال کرده است.
🔹 این شرکت اعلام کرده که سیستم هوش مصنوعی آن از مدل‌های زبان بزرگ شخص ثالث استفاده می‌کند که ممکن است منشأ این سانسور باشند.
🔹 در گذشته، مدل هوش مصنوعی چینی DeepSeek نیز به‌دلیل اعمال سانسور مشابه مورد انتقاد قرار گرفته بود.

مشکل سانسور سیاسی چگونه آشکار شد؟

این مشکلات همین هفته آشکار شد. برخی از کاربران متوجه شدند که ویژگی‌های هوش مصنوعی وان پلاس هنگامی که با برخی اصطلاحات سیاسی خاص مواجه می‌شوند، به‌طور ناگهانی از تولید خروجی خودداری می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، تلاش برای استفاده از هوش مصنوعی برای بحث درمورد دالایی لاما، ذکر تایوان در یک زمینه بی‌طرف، یا اشاره به آروناچال پرادش به‌عنوان بخشی از هند، اغلب منجر به کرش کردن سرویس یا مسدود شدن فوری خروجی می‌شد. خارج از این موضوعات خاص، ویژگی‌های هوش مصنوعی طبق انتظار عمل می‌کردند.

سانسور سیاسی در هوش مصنوعی وان پلاس

پاسخ وان پلاس: «باگ فنی» یا سانسور عمدی؟

یکی از اعضای تیم نرم‌افزار وان پلاس در ابتدا به این جنجال پاسخ داد. او گزارش‌های کاربران درمورد AI Writer در اپلیکیشن Notes را تأیید کرد. این تیم توضیح داد که سیستم هوش مصنوعی آن‌ها از یک معماری ترکیبی استفاده می‌کند که قابلیت‌های «مدل‌های زبان بزرگ شخص ثالث از شرکای جهانی» را ادغام می‌کند.

این پست‌ها نشان می‌دهد که منشأ این مسدودسازی‌ها می‌تواند در یک مدل هوش مصنوعی زیربنایی از یک شرکت خارجی باشد. این می‌تواند به‌طور بالقوه شامل محدودیت‌های ژئوپلیتیکی باشد که در لایه آموزشی یا فیلترینگ مدل تعبیه شده است. این شرکت به مدل‌های زبان بزرگ خاصی که می‌توانند باعث این مشکل شوند، اشاره نکرد. بااین‌حال، در گذشته، مدل هوش مصنوعی چینی DeepSeek به‌دلیل اعمال سانسور مشابه مورد انتقاد قرار گرفته بود.

غیرفعال شدن موقت AI Writer

این تیم همچنین گفت که این موضوع به «زمان بیشتری برای رسیدگی» نسبت‌به آنچه در ابتدا پیش‌بینی می‌شد، نیاز دارد. بنابراین، وان پلاس به‌طور موقت ویژگی AI Writer را غیرفعال کرده است. نکته قابل‌توجه این است که در این پست به خاموش کردن این ابزار به‌طور خاص در اپلیکیشن OnePlus Notes اشاره شده بود. بااین‌حال، کاربران گزارش دادند که AI Writer تقریباً در تمام برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی از کار افتاده است. این لیست شامل واتس‌اپ، اینستاگرام، گوگل، جیمیل و حتی انجمن وان پلاس می‌شود.

وان پلاس هرگونه «رفتار غیرمنتظره» را غیرعمدی توصیف کرد و بر تعهد خود به «ارائه فناوری جامعه-محور» تأکید کرد. کاربران اکنون منتظر هستند تا این شرکت توضیح دقیق‌تری ارائه دهد و یک راه‌حل برای تضمین بی‌طرفی در تمام محصولات هوش مصنوعی وان پلاس پیدا کند.

به‌نظر شما این یک «ناسازگاری فنی» بوده یا یک اقدام عمدی برای سانسور محتوا؟

بفرست برای دوستات

گوگل، آمازون و xAI در حال رقابت برای ایجاد سامانه‌های هوش مصنوعی مبتنی بر فضا هستند. شبکه‌های مداری می‌توانند تأخیر و فشار وارد بر مصرف انرژی روی زمین را کاهش دهند. قرارگیری هوش مصنوعی در مدار می‌تواند اتصال شبکه را در حوزه‌هایی همچون اینترنت مناطق دورافتاده و واکنش اضطراری در بحران‌ها بهبود دهد.

در فاصله‌ای کوتاه و طی چند ماه، تلاش برای انتقال هوش مصنوعی به فضا از یک رؤیای دور به اولویتی استراتژیک و فوری تبدیل شده است. پروژه Suncatcher گوگل، پروژه Leo متعلق به آمازون برای توسعه اینترنت ماهواره‌ای، و اقدامات xAI متعلق به ایلان ماسک برای ایجاد محیط‌های پردازشی مداری، همگی به یک جهت اشاره دارند: جهش بزرگ بعدی در مسیر هوش مصنوعی ممکن است نه روی زمین، بلکه در مدار نزدیک زمین رخ دهد.

با آن‌که این چشم‌انداز در نگاه نخست غیرواقعی به نظر می‌رسد، در پس این بیانیه‌های تبلیغاتی و دیدگاه‌های بلندپروازانه، حجم قابل‌توجهی از مهندسی واقعی و قابل اتکا قرار دارد. این تلاش‌ها ناشی از فشار بی‌سابقه‌ای است که زیرساخت‌های فعلی در برابر گسترش مدل‌های هوش مصنوعی و افزایش تقاضا تجربه می‌کنند. مراکز داده، شبکه‌های فیبر نوری و شبکه‌های تأمین انرژی که ستون فقرات دیجیتال جهان را تشکیل می‌دهند، نشانه‌های ملموسی از فشار و محدودیت بروز داده‌اند. منابع انرژی جدید نیز به سختی توان پاسخ‌گویی دارند. افزون بر این، مسائلی مانند تأخیر ارتباط، خطرهای اقلیمی و موانع سیاسی نیز به عنوان عوامل تشدیدکننده مطرح‌ هستند.

پروژه گوگل با نام Suncatcher به دنبال ایجاد گره‌های پردازشی مداری است؛ گره‌هایی که با برخورداری از تابش تقریباً پیوسته خورشید و خنک‌سازی مبتنی بر خلأ فضا فعالیت می‌کنند. ایده اصلی این است که ماهواره‌هایی مجهز به واحدهای پردازشی Tensor گوگل بتوانند برای اجرای مدل‌های یادگیری ماشینی، کارآمدتر از مراکز داده زمینی عمل کنند؛ به‌ویژه در وظایفی که نیازی به تعامل لحظه‌ای با انسان ندارند. در مدار زمین، پنل‌های خورشیدی بازده بیشتری دارند، خنک‌سازی ساده‌تر است و هیچ توفان یا خاموشی زمینی فعالیت آن‌ها را مختل نمی‌کند.

در پروژه Amazon Leo، این شرکت در حال ایجاد شبکه پهن‌باند جهانی متشکل از هزاران ماهواره مدار نزدیک زمین است که در نهایت با زیرساخت ابری و هوش مصنوعی مرتبط خواهند شد. بخشی از این ماهواره‌ها ممکن است در آینده قادر باشند محاسبات لبه‌ای را برای وظایف هوش مصنوعی در مناطقی که به خدمات ابری دسترسی محدود یا بدون دسترسی دارند، پشتیبانی کنند.

در همین حال، ایلان ماسک در حال ترسیم طرح‌هایی برای ایجاد مزارع پردازشی مداری برای xAI و SpaceX است؛ مزارعی که نه‌تنها مدل‌ها را اجرا، بلکه آن‌ها را آموزش نیز خواهند داد. این امر از نظر فنی بسیار دشوارتر است، اما برای وظایف فوق‌سنگینی که به انرژی پیوسته و محیطی ایزوله نیاز دارند، شاید توجیه‌پذیر باشد. اگر هدف، آموزش مدلی با چند تریلیون پارامتر بدون محدودیت‌های پهنای‌باند زمینی یا گلوگاه‌های زیرساختی باشد، فضا گزینه‌ای جذاب می‌شود.

این پروژه‌ها می‌توانند برای تعداد زیادی از مردم تغییرات بزرگی ایجاد کنند. مدارس مناطق دورافتاده قادر خواهند بود به ابزارهای ابری پرسرعت دسترسی پیدا کنند، و سامانه‌های پایش آب‌وهوا می‌توانند با استفاده از قابلیت تحلیل بلادرنگ هوش مصنوعی مداری، وقوع سیل ناگهانی را پیش‌بینی کرده و مسیر انتقال کمک‌رسانی را اصلاح نمایند.

همچنین با استفاده از گره‌های خورشیدی فعال در فضا، شرکت‌ها می‌توانند وابستگی کمتری به شبکه‌های زمینی با مصرف کربن بالا داشته باشند. ایده بهره‌گیری از انرژی فضایی مدت‌ها پیش از آغاز برنامه‌های فضایی مطرح شده بود. اکنون ممکن است تقاضای عظیم هوش مصنوعی همان نقطه تحول باشد که سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی را قابل‌توجیه می‌کند.

در ماه‌های آینده قیمت تمامی کامپیوترها، چه دستگاه‌های شخصی (PC) و چه لپ‌تاپ‌ها، افزایش چشمگیری خواهد داشت. کاربرانی که قصد داشتند کامپیوتر خود را با قطعات دلخواه شخصی‌سازی کنند، به دلیل رشد شدید قیمت حافظه RAM دیگر امکان تهیه سیستم مقرون‌به‌صرفه را نخواهند داشت. در همین حال، کسانی که به فکر خرید لپ‌تاپ آماده هستند بهتر است زودتر اقدام کنند، زیرا نشانه‌های زیادی وجود دارد که بزرگ‌ترین تولیدکنندگان لپ‌تاپ در جهان به‌زودی قیمت‌ها را افزایش خواهند داد.

بر اساس گزارش تازه شرکت تحلیل بازار TrendForce که روز جمعه منتشر شد، اکثر تولیدکنندگان بزرگ لپ‌تاپ در حال بررسی یا حتی برنامه‌ریزی برای اعمال افزایش قیمت هستند. شرکت لنووو که همچنان بیشترین سهم بازار کامپیوترهای شخصی را در اختیار دارد، طبق اطلاعیه‌ای که منابع صنعتی مشاهده کرده‌اند، به مشتریان خود یعنی خرده‌فروشان هشدار داده است که قیمت‌های فعلی تنها تا تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۲۶ (۱۱ دی ۱۴۰۴) معتبر خواهند بود. این موضوع نشان می‌دهد که خرده‌فروشان باید انتظار تغییر در قیمت‌های پیشنهادی داشته باشند و در نهایت مصرف‌کنندگان ناچار خواهند شد هزینه بیشتری برای خرید لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای شخصی پرداخت کنند.

شرکت اچ‌ پی (HP) که دومین تأمین‌کننده بزرگ کامپیوترهای شخصی از نظر سهم بازار است نیز شرایط مشابهی را تجربه می‌کند. روزنامه کره‌ای Chosun Ibo گزارش داد که شرکت‌های اچ‌ پی (HP) و دل (DELL) تنها چند هفته پیش از معرفی محصولات جدیدشان، در حال بازنگری نقشه راه محصولات خود هستند. مدیرعامل اچ‌ پی، انریکه لورس (Enrique Lores)، اعلام کرده است که حافظه حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از هزینه یک کامپیوتر را تشکیل می‌دهد. این موضوع با تمرکز جدید بر هوش مصنوعی در کامپیوترها، مانند سیستم کوپایلوت (Copilot+) مایکروسافت، شدت بیشتری پیدا کرده است. این کامپیوترها برای اجرای پردازش‌های هوش مصنوعی روی دستگاه به حافظه RAM بیشتری نیاز دارند که معمولاً حداقل ۱۶ گیگابایت یا بیشتر است. اگر برایتان سؤال بود که چرا اپل اکنون در تمامی مدل‌های پایه مک‌بوک حداقل ۱۶ گیگابایت حافظه RAM ارائه می‌دهد، دلیل آن همین نیاز به هوش مصنوعی است.

منابع ناشناس صنعتی در TrendForce اعلام کرده‌اند که شرکت دل قصد دارد قیمت محصولات خود را از اواسط دسامبر حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش دهد. برند دل شامل لپ‌تاپ‌های مصرفی و تجاری و همچنین محصولات گیمینگ از جمله سری Alienware است. این شرکت افزایش قیمت را رد نکرده، اما هنوز میزان دقیق آن مشخص نیست.

شرکت دل در بیانیه‌ای به یک خبرگزاری توضیح داد: «مانند سایر شرکت‌های فعال در صنعت، دل در مواقع ضروری اقدام به تغییرات هدفمند در قیمت‌گذاری می‌کند، در حالی که تداوم عرضه و تعهد به ارزش مشتری را حفظ می‌نماید. زنجیره تأمین ما کامل و جهانی است و برای ایجاد انعطاف‌پذیری لازم در مواجهه با شرایط کلان اقتصادی، مقرراتی و تجاری طراحی شده است.»

این مجموعه اطلاعات نشان می‌دهد که بازار جهانی لپ‌تاپ و کامپیوترهای شخصی در آستانه تغییرات جدی قرار دارد؛ تغییراتی که نه‌تنها برندهای بزرگ بلکه شرکت‌های کوچک‌تر را نیز تحت فشار قرار خواهد داد و در نهایت مصرف‌کنندگان باید خود را برای پرداخت هزینه‌های بالاتر آماده کنند.

رییس‌جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، اعلام کرده که هوش مصنوعی میدان رقابت کاملاً جدیدی ایجاد کرده که در آن، داده جایگزین قلمرو شده و تعیین‌کننده میزان نفوذ کشورهاست. از دید او، هر کشوری که مجموعه‌های داده گسترده‌تر و قدرتمندتری را در اختیار داشته باشد، کنترل شکل‌گیری درک انسان‌ها از جهان را نیز در دست خواهد داشت.

پوتین در گفت‌وگویی اختصاصی با India Today بیان کرده که هوش مصنوعی می‌تواند به پیشرفت یا آسیب منجر شود و نتیجه نهایی آن بسته به این است که دولت‌ها چه نوع چارچوب‌های تنظیم‌گری برای استفاده از این فناوری وضع کنند. او هشدار داده است که تمرکز کنترل داده در یک نقطه، قدرت بی‌سابقه‌ای برای اثرگذاری بر جوامع ایجاد می‌کند.

پوتین توضیح داده است که باید به هوش مصنوعی مانند هر دستاورد بزرگ تاریخی در حوزه فناوری نگاه کرد؛ دستاوردی که هم ظرفیت ایجاد پیشرفت‌های فوق‌العاده دارد و هم می‌تواند خطرهای جدیدی به همراه آورد. او با اشاره به این‌که این تکنولوژی یک فناوری فراگیر و چندبعدی است، اثرات آن به‌زودی وارد زندگی روزمره مردم عادی خواهد شد.

به‌گفته او، کشورهایی که در توسعه و به‌کارگیری مؤثر هوش مصنوعی موفق‌تر عمل کنند، به برتری راهبردی دست خواهند یافت. او تأکید کرده است که آنانی که نخستین بار این فناوری را به‌طور جامع فرا بگیرند، مزایای بسیار گسترده‌ای در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، دفاعی، آموزشی، علمی و بهداشتی به‌ دست خواهند آورد.

بخش دیگری از هشدارهای پوتین درباره نقش داده در شکل‌گیری قدرت و ادراک عمومی است. او خاطرنشان کرده است که سیستم‌های امروزی هوش مصنوعی بر پایه تحلیل مجموعه‌های عظیمی از داده ساخته می‌شوند و این مجموعه‌ها به‌طور مستقیم شامل اطلاعات مرتبط با افراد هستند. پوتین توضیح داده که بخش مهم این چالش، ورود داده‌های شخصی مردم به این فرایند است و دولت‌ها باید حفاظت و امنیت کامل این اطلاعات را تضمین کنند تا حقوق بشری در گسترده‌ترین مفهوم آن حفظ شود.

او هشدار داده کسانی که مالک این بانک‌های اطلاعاتی هستند، با استفاده از ظرفیت این فناوری‌ها می‌توانند جهان‌بینی و برداشت عمومی را شکل دهند. پوتین گفت که چنین نفوذی تنها یک تهدید در حوزه نقض حریم خصوصی نیست، بلکه قدرت جهت‌دهی به افکار عمومی و هدایت برداشت جمعی در مقیاس گسترده را نیز در بر دارد.