آیا به یاد دارید که چگونه استخراج ارزهای دیجیتال باعث نایاب شدن و گرانی کارت‌های گرافیک شد؟ به نظر می‌رسد تاریخ در حال تکرار است، اما این بار برای حافظه‌های کامپیوتری و موبایلی. با رشد انفجاری هوش مصنوعی و نیاز دیتاسنترها به حافظه‌های قدرتمند، تولیدکنندگان بزرگ تمرکز خود را تغییر داده‌اند. نتیجه؟ کمبود جهانی حافظه که می‌تواند قیمت گوشی، لپ‌تاپ و سایر گجت‌ها را به شدت افزایش دهد. اگر فکر می‌کردید این مشکل موقتی است، گزارش جدید شرکت میکرون (Micron) آب پاکی را روی دستتان می‌ریزد: این بحران سال‌ها مهمان ما خواهد بود.

خلاصه و نکات کلیدی

🔹مدت بحران: طبق پیش‌بینی شرکت میکرون، کمبود حافظه حداقل تا پایان سال ۲۰۲۶ و شاید تا ۲۰۲۸ ادامه خواهد داشت.
🔹علت اصلی: تغییر تمرکز تولیدکنندگان به سمت حافظه‌های با پهنای باند بالا (HBM) برای استفاده در هوش مصنوعی.
🔹تاثیر بر قیمت: کاهش عرضه حافظه‌های معمولی باعث افزایش شدید قیمت گوشی‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترها خواهد شد.
🔹گوشی‌های ارزان‌قیمت: احتمال بازگشت گوشی‌های اقتصادی با رم پایین (مثلاً ۴ گیگابایت) به دلیل گرانی قطعات.
🔹سود شرکت‌ها: درآمد میکرون به لطف تقاضای هوش مصنوعی به رکورد ۱۳.۶۴ میلیارد دلار رسیده است.

کمپانی میکرون

چرا بحران حافظه جدی‌تر از همیشه است؟

شاید خبرهایی در مورد کمبود جهانی حافظه شنیده باشید، اما گزارش‌های جدید نشان می‌دهد وضعیت وخیم‌تر از آن است که تصور می‌شد. شرکت میکرون (Micron)، یکی از غول‌های تولیدکننده تراشه حافظه، رسماً اعلام کرده که این کمبود فراتر از سال ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت. برخی کارشناسان حتی پیش‌بینی می‌کنند که این وضعیت تا سال ۲۰۲۸ (۱۴۰۷ شمسی) گریبان‌گیر بازار باشد.

دلیل این بحران ساده است: پول در هوش مصنوعی است. دیتاسنترهای هوش مصنوعی به شدت به حافظه‌های HBM (High Bandwidth Memory) نیاز دارند و سازندگان خطوط تولید خود را به این سمت برده‌اند. در نتیجه، تولید حافظه‌های معمولی که در گوشی‌ها و کامپیوترهای ما استفاده می‌شود، کاهش یافته و در اولویت دوم قرار گرفته است.

تاثیر مستقیم بر جیب مصرف‌کننده و گوشی‌های ارزان

قانون عرضه و تقاضا بی‌رحم است. وقتی تولید کم شود، قیمت‌ها بالا می‌رود. این موضوع خبر بسیار بدی برای سازندگان گوشی‌های اقتصادی و پایین‌رده است. در سال‌های اخیر، ارزان شدن حافظه به شرکت‌ها اجازه می‌داد حتی در گوشی‌های ارزان‌قیمت از رم بالا استفاده کنند.

اما حالا با افزایش قیمت‌ها، ممکن است شاهد عقب‌گرد باشیم. گزارش‌ها حاکی از آن است که شاید دوباره مجبور شویم با گوشی‌های دارای ۴ گیگابایت رم سر کنیم، چرا که سازندگان برای ثابت نگه داشتن قیمت نهایی، چاره‌ای جز کاهش مشخصات ندارند.

برنده و بازنده این بازی کیست؟

در حالی که مصرف‌کنندگان نگران گرانی هستند، تولیدکنندگان حافظه روزهای طلایی خود را سپری می‌کنند. در جدول زیر این تضاد منافع را مشاهده می‌کنید:

گروه
وضعیت فعلی
پیامد

شرکت‌های تولیدکننده (مثل میکرون)
سوددهی کلان
رکورد درآمد ۱۳.۶۴ میلیارد دلاری در سه ماهه اخیر

دیتاسنترهای هوش مصنوعی
تامین اولویت‌دار
دسترسی به حافظه‌های HBM قدرتمند

مصرف‌کنندگان عادی (مردم)
زیان‌ده
گرانی گجت‌ها و کاهش تنوع محصولات باکیفیت

تکرار تاریخ: از ماینینگ تا هوش مصنوعی

این وضعیت شباهت عجیبی به دوران اوج استخراج ارزهای دیجیتال دارد. همان‌طور که ماینرها تمام کارت‌های گرافیک بازار را جارو کردند و باعث گرانی وحشتناک GPUها برای گیمرها شدند، اکنون نیز هوش مصنوعی در حال بلعیدن منابع حافظه جهان است.

تفاوت اینجاست که کارت گرافیک بیشتر برای تفریح و کار تخصصی بود، اما حافظه (RAM و Storage) در تمام وسایل ارتباطی روزمره ما وجود دارد و گرانی آن، همه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در حالی که غول‌های فناوری از موج جدید هوش مصنوعی سودهای کلانی به جیب می‌زنند، این مصرف‌کنندگان عادی هستند که باید هزینه آن را بپردازند. تداوم کمبود جهانی حافظه تا سال ۲۰۲۶ و شاید بعد از آن، به معنای افزایش قیمت گجت‌ها و احتمالاً کاهش کیفیت گوشی‌های ارزان‌قیمت خواهد بود.

افزایش قیمت رم کامپیوتر؛ شوک سامسونگ به بازار حافظه‌های DDR4 و DDR5

شاید زمان آن رسیده باشد که قدر گجت‌های فعلی خود را بیشتر بدانیم، زیرا ارتقای بعدی ممکن است بسیار گران‌تر از آنچه فکر می‌کنید، تمام شود. نظر شما چیست؟

بفرست برای دوستات